CMYK en RGB, wat zijn de verschillen?
De Kracht van kleur in fotografie
CMYK en RGB, wat zijn de verschillen?
Hoewel je met zwart-wit fotografie prachtige beelden kunt maken, schieten de meeste fotografen in kleur. Later bewerk je de foto’s in een programma als Lightroom van Adobe om alle kleuren perfect in balans te brengen. Je publiceert de foto’s online en je plaatst dezelfde foto in een magazine dat je ontwerpt in een DTP pakket. En dan vraagt de drukker om een CMYK bestand, niet RGB. CMYK en RGB, wat zijn de verschillen?
RGB staat voor Rood, Groen en Blauw. RGB kleuren vallen onder de “additive” kleuren, ofwel het toevoegen van kleuren. Het begint met niets, je voegt verschillende hoeveelheden rood, groen en blauw toe en met de maximale waardes kom je uit op wit. Meestal wordt er gebruikt gemaakt van 24 bit kleuren wat 16.8 miljoen kleuren oplevert. Bij 32 bit foto’s worden de laatste 8 bits gebruikt voor contrast informatie ofwel grijstinten. Met zoveel kleuren zijn twee opeenvolgende waardes niet meer met het blote oog van elkaar te onderscheiden.
Het probleem ontstaat wanneer een scherm niet 100% juist ingesteld staat, en dat is het geval bij alle beeldschermen die niet volledig gekalibreerd zijn. Dat houdt in dat de foto er op jouw monitor anders uitziet dan op jouw smartphone, of op de televisie. Meestal is dat niet echt een probleem, maar voor fotobewerking is het handig om een scherm te gebruiken dat zo neutraal mogelijk ingesteld staat.
CMYK staat voor Cyaan, Magenta, Geel en Zwart. De Y staat voor Yellow en K voor Key om precies te zijn. De CMYK kleuren vallen onder de “subtractive” kleuren, je begint met alles en haalt kleuren weg met als eindpunt volledig zwart. In de drukwereld worden CMYK kleuren als standaard gebruikt, RGB is bestemd voor beeldschermen. Maar wat gebeurt er wanneer je een digitale foto of grafische afbeelding wilt laten afdrukken op papier?
Vroeger werd een kleurendruk per laag op het papier aangebracht om de uiteindelijke kleur te maken. Tegenwoordig kunnen offset printers ook een “spot” kleur toevoegen voor een groter aantal mogelijkheden. Hoewel er ook RGB printers bestaan is CMYK nog steeds de standaard.
Het aantal tinten bij een CMYK print is beperkt in vergelijking met RGB, de foto van het beeldscherm zal flets overkomen op papier. Het wordt niet eenvoudiger gemaakt door de verschillende “standaarden” CMYK profielen met elk hun eigen limitaties. Wanneer je drukwerk als CMYK moet aanleveren en het origineel is RGB gebruik dan kleuren die contrastrijk en diep verzadigd zijn voor een acceptabele afdruk.
Aan de andere kant kun je op een beeldscherm geen goud of zilver laten zien, dat is in feite geel of grijs. Bij drukwerk is het mogelijk om dit soort aparte tinten af te drukken. Meestal worden hiervoor Pantone kleuren gebruikt, de industriestandaard voor drukwerk. In sommige beeldbewerkingsprogramma’s kun je ontwerpen op basis van specifieke drukkleuren. Het kan er op het scherm vreemd uitzien, maar de afdruk ziet er wel goed uit.
CMYK en RGB
RGB voor beeldschermen
RGB staat voor Rood, Groen en Blauw. RGB kleuren vallen onder de “additive” kleuren, ofwel het toevoegen van kleuren. Het begint met niets, je voegt verschillende hoeveelheden rood, groen en blauw toe en met de maximale waardes kom je uit op wit. Meestal wordt er gebruikt gemaakt van 24 bit kleuren wat 16.8 miljoen kleuren oplevert. Bij 32 bit foto’s worden de laatste 8 bits gebruikt voor contrast informatie ofwel grijstinten. Met zoveel kleuren zijn twee opeenvolgende waardes niet meer met het blote oog van elkaar te onderscheiden.
Niet elk scherm is hetzelfde
Het probleem ontstaat wanneer een scherm niet 100% juist ingesteld staat, en dat is het geval bij alle beeldschermen die niet volledig gekalibreerd zijn. Dat houdt in dat de foto er op jouw monitor anders uitziet dan op jouw smartphone, of op de televisie. Meestal is dat niet echt een probleem, maar voor fotobewerking is het handig om een scherm te gebruiken dat zo neutraal mogelijk ingesteld staat.
CMYK voor drukwerk
CMYK staat voor Cyaan, Magenta, Geel en Zwart. De Y staat voor Yellow en K voor Key om precies te zijn. De CMYK kleuren vallen onder de “subtractive” kleuren, je begint met alles en haalt kleuren weg met als eindpunt volledig zwart. In de drukwereld worden CMYK kleuren als standaard gebruikt, RGB is bestemd voor beeldschermen. Maar wat gebeurt er wanneer je een digitale foto of grafische afbeelding wilt laten afdrukken op papier?CMYK is de traditionele manier
Vroeger werd een kleurendruk per laag op het papier aangebracht om de uiteindelijke kleur te maken. Tegenwoordig kunnen offset printers ook een “spot” kleur toevoegen voor een groter aantal mogelijkheden. Hoewel er ook RGB printers bestaan is CMYK nog steeds de standaard.
CMYK is beperkt
Het aantal tinten bij een CMYK print is beperkt in vergelijking met RGB, de foto van het beeldscherm zal flets overkomen op papier. Het wordt niet eenvoudiger gemaakt door de verschillende “standaarden” CMYK profielen met elk hun eigen limitaties. Wanneer je drukwerk als CMYK moet aanleveren en het origineel is RGB gebruik dan kleuren die contrastrijk en diep verzadigd zijn voor een acceptabele afdruk.
CMYK biedt meer mogelijkheden
Aan de andere kant kun je op een beeldscherm geen goud of zilver laten zien, dat is in feite geel of grijs. Bij drukwerk is het mogelijk om dit soort aparte tinten af te drukken. Meestal worden hiervoor Pantone kleuren gebruikt, de industriestandaard voor drukwerk. In sommige beeldbewerkingsprogramma’s kun je ontwerpen op basis van specifieke drukkleuren. Het kan er op het scherm vreemd uitzien, maar de afdruk ziet er wel goed uit.
Vincent Rondwijk
op 04 Nov 2020jaap
op 20 Feb 2020